Uniemyśl
Uniemyśl- niem. Bertholsdorf
Wieś łańcuchowa położona w Worku Okrzeszyna w dolinie ograniczonej Zaworami od wschodu i Górami Kruczymi od Zachodu. Według niepotwierdzonej legendy nazwa Bertholsdorf powstała na cześć rodzeństwa Alberta i Bertolda Brueckne, którzy już w X wieku mieli założyć w Uniemyślu i pobliskim Okrzeszynie (niem. Albendorf) hutę szkła.
Podobnie jak dzieje Okrzeszyna, historia Uniemyśla związana jest jednak z rozwojem przemysłu wydobywczego i chałupniczego tkactwa, tak charakterystycznego dla tego regionu. Już w 1343 roku książę świdnicki Bolko II nadał tym terenom przywilej górniczy. Na północ od wsi, w Zaworach, znajduje się sztolnia, w której prawdopodobnie już w I połowie XVI wieku eksploatowano rudy miedzi.
Wiek XIX przyniósł wsi znaczny rozwój turystyczny, gdyż prowadziła tędy droga do Czech i słynnego skalnego miasta w Adrspach. Ogromnym zainteresowaniem cieszyła się również stara karczma sądowa, którą można podziwiać do dziś. Ta okazała drewniano-murowana budowla z konstrukcją wieńcowo-przysłupową została wzniesiona w II połowie XVIII wieku i była siedzibą dziedzicznych sołtysów wsi.
Obecnie karczma stanowi siedzibę Sudeckiej Stacji Terenowej Klubu Przyrodników, która wiosną 2008 roku zainicjowala działania zmierzające do przywrócenia świetności zabytkowej acz zrujnowanej karczmy sądowej. Powstal w niej ośrodek działający na rzecz ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego Sudetów. Klub inicjuje szereg ciekawych wydarzeń spoleczno-przyrodniczych, a dzięki aktywnym staraniom karczma sądowa powli odzyskuje swój dawny blask. Na niewielkim wzgórzu, za karczmą sądową stoją ruiny barokowego kościoła św. Mateusza z 1750 roku. Jego twórcą był jeden z wybitniejszych barokowych budowniczych na Dolnym Śląsku - Józef Anotni Jentsch. W 1972 roku kościół doszczętnie spłonął. Obecnie znajduje się pod opieką stowarzyszenia, które działa nad przywróceniem nowego życia Mateusza.
Przez Uniemyśl prowadzi niebieski szlak z Okrzeszyna na Rozdroże pod Strażnicą.
Kontakt z sołtysem: Zdzisław Sendyk - 75 74 22 895
Radę Sołecką tworzą: Henryk Czerniak, Marian Żerebecki, Barbara Czyruk